Το οικονομικό πρόβλημα

Το πρώτο πρόβλημα είναι το οικονομικό πρόβλημα. Ο άνθρωπος και οι άνθρωποι, για να ζήσουν και για να αναπαραχθούν, χρειάζονται να φάνε, να πιουν, να κατοικήσουν, να ντυθούν, να συγκροτήσουν ομάδες. Δεν έχουμε πουθενά άνθρωπο μοναχικό, που να περιπλανιέται από το ένα σπήλαιο στο άλλο. Τα πράγματα που χρειάζονται οι άνθρωποι, τα αποσπούν από τη φύση χάρη σε μια πρωτόγονη τεχνική. Έχουμε εκεί, στα πρώτα εργαλεία, την πρώτη μορφή αυτού που θα γίνει μια κυρίαρχη δύναμη, της τεχνικής. Από πρωτόγονη, η τεχνική θα εξελιχτεί ριζοσπαστικά σε πλανητική. Κυβερνάει σήμερα το πλανώμενο άστρο μας και θέλει να το κατακτήσει, αυτό  και ότι είναι γύρω του, αλλά θα μιλήσουμε αργότερα για την πλανητική τεχνική. Ο άνθρωπος που έχει αυτές τις υλικές ανάγκες, τις οποίες ανέφερα προηγουμένως, χρειάζεται ήδη από την αρχή και κάτι άλλο. Αυτό το διαφορετικό   θα προσπαθήσουμε να το δούμε στο τέλος, γιατί, αν και εμφανίζεται εξαρχής, γίνεται πιο εμφανές και πιο προβληματικό σε ένα ορισμένο τέλος.

Η εποχή δε μας ανήκει. Η εποχή δεν είναι ιδιοκτησία μας. Ανήκουμε εμείς στην εποχή μας και η εποχή είναι δυνατότερη από όλους τους ανθρώπους που περιλαμβάνει.  Σήμερα κυριαρχεί μια φοβερή οικονομική ανισότητα. Ένα τεράστιο ποσοστό του πληθυσμού του πλανήτη πεινάει. Εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα. Οι διάφορες αρρώστιες ρημάζουν την ανθρώπινη ζωή. Η κατάσταση αυτή, η οποία έχει διαπιστωθεί ήδη, δεν μπορεί να θεραπευθεί με ψεύτικες ελπίδες ή με φθηνές ουτοπίες, με στενά και στεγνά προγράμματα και πλάνα. Δεν μπορούμε να ελπίζουμε πως κάποτε θα εγκαθιδρυθεί μια τέλεια ισότητα ανάμεσα στους ανθρώπους. Οι ελπίδες αυτές- που δίνουν τροφή στην ουτοπία- καταλήγουν συχνότατα, αν όχι πάντα, σε μια απελπισία. Αυτό που πρέπει επίμονα να ζητάμε, είναι η όσο γίνεται μεγαλύτερη μείωση της διαφοράς των πλουσίων και των φτωχών.

Το  οικονομικό πρόβλημα, που ονόμασα πρώτο, δεν είναι αυθύπαρκτο. Είναι άμεσα συνδεμένο με το κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα. Είναι επίσης άρρηκτα συνδεμένο με τις στάσεις των ανθρώπων των διαφόρων εποχών απέναντι στον κόσμο.  Κανένας στενός οικονομισμός, καμιά απλή ή σύνθετη οικονομολογία δεν μπορούν μόνοι τους να αλλάξουν την υφιστάμενη κατάσταση.

Κων/νος Αξελός